Niezbędna w cukrzycy typu 1, niekiedy wprowadzana również w terapii cukrzycy typu 2. Insulina, bo o niej mowa, to czynnik konieczny do prawidłowego przebiegu procesu transportu glukozy w organizmie. Chorzy muszą przyjmować ją lub jej analogi z zewnątrz. Niestety, droga doustna nie wchodzi w grę – insulina szybko zostałaby strawiona w żołądku. Jak zatem ją podawać?
Strzykawki insulinowe
Przyjęło się, że hormon ten jest najlepiej przyswajany, gdy wstrzykuje się go w tkankę podskórną. Dlatego też wielu cukrzyków korzysta ze strzykawek insulinowych. Często są one wyposażone w powiększający obiektyw ułatwiający precyzyjne dozowanie. Jest on przydatny zwłaszcza osobom starszym. Igła insulinowa, znajdująca się na końcu strzykawki, została naostrzona w taki sposób, aby zapewnić pacjentowi jak najmniejszy dyskomfort. Dzięki temu ból przy nakłuwaniu jest praktycznie nieodczuwalny. W zależności od producenta jedno opakowanie zawiera od 30 do 100 sztuk strzykawek. Podczas zakupów warto zwrócić uwagę na to, jaką objętość insuliny może pomieścić dana strzykawka. Przed wstrzyknięciem preparatu należy natomiast upewnić się, że w strzykawce nie zgromadziły się pęcherzyki powstałe z nabranego do niej powietrza.
Peny insulinowe: jak stosować?
Innym, powszechnie stosowanym rozwiązaniem, są peny przypominające swym kształtem (i nazwą) długopis albo pióro. Zwykle cukrzyk dostaje takie urządzenie na początku terapii. Peny pozwalają na dokładne, komfortowe wstrzyknięcie odpowiedniej dawki insuliny zarówno w warunkach domowych, jak i w innych miejscach. Stosując tę metodę podawania hormonu, trzeba pamiętać o kilku kwestiach, m.in.:
- używaniu danego pena wyłącznie z jednym typem preparatu insulinowego (jeśli stosuje się ich więcej – do każdego musi być osobny pen),
- zmienianiu miejsca wkłucia za każdym razem – po to, aby zapobiec zrostom skórnym lub bliznom,
- nakłuwaniu wyłącznie tych partii ciała, z których insulina wchłania się najlepiej (zwykle są to uda, brzuch oraz pośladki),
- prawidłowym przechowywaniu preparatu insulinowego (lodówka), a przed wstrzyknięciem – doprowadzeniu go do temperatury pokojowej,
- wymienianiu za każdym razem igły na świeżą, ostrą i sterylną.
Jak wybierać igły do penów?
Przy kupowaniu igieł trzeba zwrócić uwagę, czy dany typ będzie pasował do posiadanego pena. Wybrane produkty, np. igły do penów INSUPEN 0,25 mm są uniwersalne, a więc kompatybilne z wieloma typami penów. Warto od razu zaopatrzyć się w większe opakowanie lub nawet kilka opakowań, aby mieć pewność, że nie zabraknie nagle igieł. Jest to ważne zwłaszcza przy konieczności częstego dozowania insuliny. Nie bez znaczenia jest też grubość (średnica) igły i jej długość. Parametry te powinno się dobrać indywidualnie, w zależności m.in. od grubości skóry, podskórnej tkanki tłuszczowej oraz wieku. U mających delikatną skórę dzieci, krótsze i cieńsze igiełki będą najlepszym wyborem. W razie wątpliwości dobrze jest zapytać o radę lekarza diabetologa lub pielęgniarkę. Specjalista pomoże dobrać optymalny typ igły.
Pompy insulinowe: dla kogo?
Kolejny sposób na podskórne dawkowanie insuliny to specjalna pompa. To niewielkich rozmiarów urządzenie mieści się pod ubraniem i jest niemal niewidoczne. Składa się z pojemniczka (strzykawki), specjalnego drenu oraz umieszczonej w ciele igły. Pompy polecane są pacjentom, u których konieczne jest regularne, częste dozowanie insuliny w mniejszych ilościach oraz dzieciom. Podczas używania pompy nie jest wymagane nakłuwanie skóry kilka razy dziennie. W zależności od zastosowanego wkłucia może ono pozostać w ciele przez całą dobę lub nawet do kilku dób. Pompy pozwalają nie tylko na aplikację stałych dawek, ale i na szybkie oraz precyzyjne dozowanie ewentualnej dawki korygującej.
Dobór narzędzia do podskórnej aplikacji insuliny powinien uwzględniać zarówno wiek czy tryb życia, jak i wygodę pacjenta. Dzięki nowoczesnym, praktycznym rozwiązaniom dostępnym na rynku medycznym (specjalnie przygotowane igły, strzykawki, peny, kaniule), pacjenci z cukrzycą nie muszą już odczuwać bólu za każdym razem, gdy wstrzykują sobie kolejną dawkę insuliny. Lekarz diabetolog doradzi, która metoda najlepiej się sprawdzi w konkretnym przypadku.